‘Na de ‘Russkaja Premija’ gewonnen te hebben voor De ex-zoon, werd de roman niet alleen lovend besproken, het regende ook kritiek. Het meest voorkomende verwijt luidde kort en bondig: dat bestaat niet. Gelukkig, of ongelukkig genoeg, hebben de gebeurtenissen van 2020 nog weer eens laten zien dat ik in mijn beschrijving van de in coma geraakte Wit-Rus eerlijk was naar mezelf en mijn lezers. Dit boek is een poging te analyseren waarom mijn land in een lethargische sluimertoestand zonk, waaruit het niet leek te willen ontwaken. Dit boek is (althans, dat hoop ik) een verklaring waarom de Wit-Russen in 2020 niet langer wilden verder slapen en uit hun coma ontwaakten. Dit boek is een poging te begrijpen waarom wij ex-zonen en ex-dochters van ons eigen land werden, en ex-kinderen van onze eigen ouders. Dit boek is eigenlijk een lexicon van aanleidingen, een woordenboek van beweegredenen voor de Wit-Russen om uit hun huizen te komen. Mijn nadrukkelijke hoop is dat dit boek op een dag niet meer actueel zal zijn in mijn land.’
De ex-zoonEen profetisch gebleken debuutroman over het Wit-Rusland van nu
Sasja Filipenko
De zestienjarige muziekstudent Frantsisk wordt op weg naar een rockconcert door een mensenmassa onder de voet gelopen en raakt in coma. In zijn omgeving geven de meeste mensen de hoop spoedig op, alleen zijn grootmoeder Elvira Alexandrovna blijft hardnekkig in zijn wederopstanding geloven en verzorgt hem weken-, maanden-, jarenlang.
Na tien jaar ontwaakt Frantsisk. Zijn directe omgeving is totaal veranderd; zijn vriendin is ervandoor gegaan, zijn moeder heeft een nieuw gezin, en zijn geliefde grootmoeder is overleden. Maar Wit-Rusland zelf lijkt ook in coma te hebben gelegen. Dezelfde autoritaire president is nog altijd aan de macht, het volk is lamgeslagen en de demonstranten liggen aan het infuus. Frantsisk staat stil in een land van stilstand – een ideale plek, Wit-Rusland, om uit een coma te ontwaken, en om de eerste stappen in een tweede leven te zetten. De vraag is alleen waarheen, waartoe?
De ex-zoon is een profetisch gebleken debuutroman over het Wit-Rusland van nu, dat opstaat tegen de dictatuur van Loekasjenko, van een auteur die de hartslag van zijn land en zijn tijd weet te verbeelden